Salgın hastalık sebebiyle fikri ve sınai hakları ihlal ettiği şüphesiyle gümrükte durdurulan ürünler hakkında ek süre talep edilebiliyor.
Covid-19 sebebiyle içinde bulunduğumuz bu zorlu dönemde, adli ve idari işlemlerin birçoğu askıya alınmış olsa da gümrüklerde işlemler devam etmekte. Her ne kadar fikri ve sınai haklara tecavüz teşkil ettiği şüphesiyle durdurulan ürünlere karşı aksiyon almak zorlaşmış olsa da gümrük memurları dönüşümlü çalışma sistemiyle hak sahiplerinin herhangi bir hak kaybına uğramaması için özenle görevlerini yapmaya devam ediyorlar.
Bilindiği üzere, gümrük işlemleri sırasında fikri ve sınai haklara ihlal teşkil etme şüphesi taşıyan ürünlerin tespit edilmesi üzerine, ilgili marka, tasarım, patent veya telif hakkının Gümrükler Genel Müdürlüğü sisteminde kayıtlı olması halinde, Gümrük Kanunu’nun 57. maddesi kapsamında söz konusu ürünlere geçici olarak el konularak, hak sahiplerinin gerekli incelemeleri yapabilmesi için işlemler Gümrük idaresi tarafından 10 iş günü süre ile durduruluyor.
Söz konusu 10 iş günlük sürenin özellikle yurtdışında mukim hak sahiplerinden talimatların alınması ve işlemlerin başlatılması için her zaman yeterli olmaması sebebiyle, bugüne kadar Gümrük Kanunu’nun 57/4 maddesi “Haklı bir mazeretin bulunması halinde, hak sahibinin talebi üzerine, gümrük idaresince on iş gününe kadar ek süre verilebilir.” hükmüne dayanarak ek süre talep ediyorduk.
Bu noktada, Gümrük Kanunu 57/4 maddesine ek olarak Gümrük Yönetmeliği 31. maddesi uyarınca da Gümrük İdarelerinden Covid-19 salgını sebebiyle ek süre talep edilebildiğini vurgulamak isteriz. Gümrük Kanunu 31. maddesinin 2. fıkrasına göre, mücbir sebep ve beklenmeyen hallerin süresi içerisinde meydana geldiğini kanıtlayan belge ibrazı halinde ilgili gümrük idaresince mücbir sebep ve beklenmeyen hallere ilişkin olarak ibraz edilen belgelere göre ek süre verilebiliyor. Madde kapsamında mücbir sebep ve beklenmeyen haller sınırlı sayıda sayılmış olup bunlardan biri de genel salgın hastalıklardır.
Bu doğrultuda, Covid-19 salgınını gerekçe göstererek yazılı şekilde ikinci bir ek süre talebinde bulunduğumuzda Gümrük idareleri tarafından bu talebimizin kabul gördüğünü ve süreler açısından sıkıntı yaşadığımız bu günlerde bizler için büyük kolaylık sağlandığını belirtmek isteriz.
Günümüz şartlarında durdurma kararına konu ürünler hakkındaki uygulanacak yasal işlemlere ilişkin kolaylık sağlanıyor
Mevcut dönemde yaşanan gelişmeler kapsamında, Avukatların durdurulan ürünlere ilişkin olarak el koyma kararı talep etmek ve şüpheliler hakkında şikâyette bulunmak için Adliyeye gitmelerine gerek olmadığını hatırlatmak isteriz. Avukatlar artık şikayetlerini UYAP üzerinden yetkili Savcılığa sunabiliyor ve Savcılığın dosyayı Sulh Ceza Mahkemesine havale etmesi üzerine, Mahkemenin uygun görmesi halinde, durdurmaya konu ürünler hakkında el koyma kararı alınabiliyor. El koyma kararı ise yine UYAP üzerinden ilgili Gümrük Müdürlüğüne gönderilerek kayda alınıyor.
Yine kolaylaştırılmış imha işlemlerine ilişkin de gümrükler, hak sahiplerinin bir hak kaybına uğramaması adına gerekli özeni gösteriyor. Normalde hem hak sahibi hem de durdurulan ürünlerin sahibinin ıslak imzasını içeren muvafakatnamenin aslına istinaden kolaylaştırılmış imha işlemleri kayda sokuluyordu. Ancak sosyal mesafenin korunması gereken bugünlerde taraflar bir araya gelemediğinden, muvafakatnamenin taraflarca ayrı ayrı imzalanarak e-mail üzerinden gönderilen versiyonu ile de kolaylaştırılmış imha işlemleri kayda alındı.
Zor koşullar altında yaşadığımız bu dönemde gümrüklerce hak sahiplerinin hak kaybına uğramaması için gösterilen hassasiyet ve uygulamaların bu şekilde eksiksiz ve sorunsuzca devam etmesi gelecek günler için umut verici.