Merhaba, bu hafta röportajımız Deriş Avukatlık Ortaklığı partnerlerinden Serra Coral ile yapıyoruz. Deriş Avukatlık Ortaklığı Fikri Mülkiyet Hukuku alanında uzmanlaşmış, bünyesinde hem avukatları hem de mühendisleri bulunduran bir yapıya sahip. Ayrıca çalışanlarının profesyonel hayatta kendilerini geliştirebilmeleri için bir sürü destek ve eğitim imkanı sunuyor. Bu açıdan Deriş Avukatlık Ortaklığı ile röportajımızın hem Fikri Mülkiyet alanında uzmanlaşmak isteyen arkadaşlarımız hem de çalışanlarının gelişimine katkı sağlamak isteyen işletmeler için ilham kaynağı olabileceği görüşündeyiz. Keyifli okumalar/dinlemeler dileriz!
GUGUK.CO : Kısaca büronuzun uzmanlık alanlarından ve çalışma düzeninden bahsetmek ister misiniz?
Deriş Avukatlık Ortaklığı ve Deriş Patent ve Marka Acentalığı olarak iki şirket altında faaliyet göstermekteyiz. Şirketlerimiz 1912 yılında kurulmuş olup 1950’li yıllardan itibaren sadece Fikri Mülkiyet alanında hizmet vermektedir. Şirket bünyesinde üç ana bölümümüz mevcut: Deriş Avukatlık Ortaklığı hukuki işlemler, davalar, görüşler ve danışmanlıktan sorumluyken diğer iki departmanımız ise Marka/Tasarım ve Patent ve diğer Fikri hakların tescil ve korunması ile ilgili faaliyet göstermekte. Patent departmanımızda genelde buluşlar ile ilgili teknik metinler yazıldığı için bu kısımda avukatlardan ziyade daha çok mühendislik geçmişi olan patent vekilleri görev almakta. Marka bölümümüzde ise yer alan arkadaşlarımız ise Marka, Tasarım tescil işlemlerinin üçüncü kişilere karşı ileriye sürülmesi ile ilgili işlerden sorumlu. Yaklaşık seksen kişilik bir ofisiz. Hepimiz şirkete bir bütün olarak bakıyoruz, bir diğer deyişle üç farklı departmanın varlığı ya da farklı meslek gruplarından çalışanların bulunması, birbirimizden izole şekilde çalıştığımız anlamına gelmiyor. Gerekliliklere göre her birimiz farklı bir alanda görev alabiliyoruz. Öte yandan Deriş Avukatlık Ortaklığı olarak Fikri ve Sınai Mülkiyet Haklarının yanı sıra; Rekabet Hukuku, Kişisel Verilerin Korunması Hukuku, Reklam Hukuku ve Haksız Rekabet de uzmanlık alanlarımız arasında.
GUGUK.CO: Bir stajyer bünyenizde çalışmaya başladığı zaman bahsettiğiniz diğer departmanlarda çalışma da imkanı elde ediyor mu, yoksa daha çok hukuki işlemler tarafında mı çalışıyor? Mühendisler ile nasıl bir iletişim içerisine giriyor?
Stajyer arkadaşlarımız bir avukatın dahil olabileceği her bir işleme, çalışmaya ya da sürece dahil oluyorlar. Daha detaylı bahsedecek olursam; bir yandan itiraz dilekçesi yazmayı öğrenirken diğer yandan da Türk Patent Enstitüsü’ne marka başvurusu yapma süreçlerine dahil olabiliyorlar. Nitekim markayla alakalı ceza ve hukuk davalarında da aktif şekilde rol alıyorlar. Ancak patent bir hayli teknik uzmanlık gerektiren bir alan olduğundan, stajyer arkadaşlarımızın bilgi ve deneyim birikimi patente ilişkin süreçlerde yer almak için başlangıç seviyesinde kalabiliyor.
GUGUK.CO: Stajyer alım süreçleriniz (başvuru süreleri, mülakat vs.) genel hatlarıyla nasıl işliyor? Kovid-19 salgını bu süreci nasıl etkiledi?
Deriş Avukatlık Ortaklığı'nın stajyer alım süreci diğer bürolara göre daha farklı işlemekte çünkü biz diğer bürolarla kıyaslandığında daha az sayıda stajyer alıyoruz. Bundan dolayı bizler belli dönemlerde değil, ihtiyaç duyduğumuz anda bizlere gönderilmiş olan özgeçmişleri değerlendiriyoruz. Bir diğer deyişle avukat alım süreci ve stajyer alım süreci arasında pek bir fark bulunmamakta. Diğer taraftan tabii ki öğrencilerin de mezuniyet tarihlerini göz önünde bulunduruyoruz. Bir genelleme yapacak olursam, genelde mart ayında gönderilen özgeçmişlere bakmaya başlıyoruz ve haziran ayı sonunda da stajyerlerimizi belirleyip iş tekliflerimizi yapıyoruz. Çoğunlukla temmuz veya eylül ayında çalışmaya başlıyorlar. Ancak bu sene pandemi sebebiyle staj alım sürecimiz normalden farklı işledi ve değerlendirmelerimize haziran ayında başlayabildik, haliyle mülkatlarımız temmuza sarktı. Bizler de herkes gibi adaptasyon sürecini biraz sancılı geçirdik, mart ve haziran ayları arasında evden çalıştık. Haziran ayından bu döneme kadar ekibin bir kısmı evden diğer ksımı ofisten olacak şekilde dönüşümlü bir düzenle çalıştık. Temmuz ve eylül ayında işbaşı yapan stajyerler açısından ofiste olmamız bizim şansımıza oldu. Ofisi görmeden bizleri tanımadan bir stajyeri bünyemizi almak hem bizler için hem de stajyer adayımız için bir hayli zorlayıcı bir deneyim olurdu. Aslında ekibe dahil olabilmeleri açısından alışma sürecini ofiste geçirmeleri çok daha faydalı. Şu an tam zamanlı online şekilde çalışıyoruz.
GUGUK.CO: Ben de yasal staj dönemime pandemide başladım. Bu yüzden dediklerinizi anlayabiliyorum. Benim gibi online olarak başlayan stajyerlere bir tavsiyeniz olur mu?
Bir kere stajyerler beklentilerini dönem koşullarına göre hizalamak zorundalar çünkü şirketler, avukatlar, partnerler kısacası herkes beklentilerini bu döneme göre yapılandırdı. Aslında henüz kimsenin bir şey bilmediği ama sürekli üstünde durduğu bir konu var: “Pandemi döneminde çalışan motivasyonu ve performansı”. Ev çalışma düzeni ve ofis çalışma düzeni birbirinden çok farklı olduğu için, stajyerler açısından bu dönemin zor geçtiğinin hepimiz farkındayız. Bu dönemde bunun zorluğunu göz önünde bulundurarak başlamak lazım fakat hiçbir surette soru sormaktan ve kendilerini yapılan işlere dahil etmekten kaçınmamaları gerekir. Tabii ki şirketler ya da hukuk büroları organizasyonlarını ve programlamalarını çalışma düzenine herkesi dahil etmek üzere yapmalı. Stajyer arkadaşlarım iletişimi başlatmaktan çekinmemeli, bir senior avukata, hatta partnere kolayca ulaşabilmeli.
Kimi zaman “Bir aydır çalışıyorum ve bir etkim olmuyor.” gibi geri dönüşler aldığım oluyor. Bunun sebebi çok çabuk öğrenme isteğimiz. Bir ayda, hele ki böyle bir dönemde; etki sağlamayı istemek çok büyük bir hedef. Bunu göz önünde bulundurmak gerekiyor.
GUGUK.CO: Stajyer adaylarında genel olarak ne gibi özellikler arıyorsunuz?
Aslında Deriş için stajyer ve avukat alım süreçleri farklı şeyler değil. Mülakat süreçlerimiz iki pozisyon için de aynı şekilde ilerliyor. Tarafımıza gönderilen özgeçmişler arasından hangilerini mülakata çağıracağımızı liste halinde kriterlerimizin bulunduğu değerlendirme formuna göre belirliyoruz. Genelde iki mülakat yapıyoruz ve iki mülakattan birine muhakkak bir Partner ve İnsan Kaynakları Danışmanımız da katılıyor. Net bir şekilde söyleyebilirim ki en önemli ve eleyici kriterimiz İngilizce. Adayların İngilizcesi yeterli değilse değerlendirmeye ne yazık ki alamıyoruz. İngilizce seviyesini anlayabilmek adına kişinin nereden mezun olduğuna, varsa yurtdışı deneyimine yoksa IELTS ya da TOEFL puanına bakıyoruz.
Bir diğer kriterimiz ise stajyer adaylarının mülakatlarda kendi staj beklentilerini net bir biçimde ifade edebilmeleri. Özgeçmişlerinde Fikri Mülkiyet Hakları alanına ilgili olduklarını gösteren staj veya aldıkları ders/seminer varsa bizim için dikkat çekici olabiliyor.
Tabii ki kişinin özgeçmişinde Fikri Mülkiyet Hakları alanında yapılmış bir staj olmaması ya da bu alanda bir ders almamaları görüşmememiz için bir sebep değil. Deriş için en önemli kriter İngilizce düzeyi ve mülakata hazır gelmeleri: Şirketi araştırmışlar mı, hangi alanda faaliyet gösterdiğimizi biliyorlar mı, gelecekleri için beklentileri neler? Bu soruların cevapları bizler için çok önemli. Öte yandan kavramların kafalarında oturup oturmadığına da bakıyoruz. Örneğin eğer bu alanda staj yaptılarsa, Fikri Mülkiyet Hakları kavramlarına makul derecede hakim olmalarını bekliyoruz. Bilgilerini test etmek için değil, ilgi alanlarına ne kadar önem verdiklerini anlamak için sorguladığımız bir nokta.
GUGUK.CO: Okul dışı yapılan aktiviteler sizin için ne kadar önemli ?
Biz özgeçmişe bir bütün bakıyoruz. Dikkat ettiğimiz şey; insanların yaptıkları işe, hobiye veya projeye ne kadar istikrarlı tutundukları. Bu bir Moot Court yarışması, hayat boyu devam eden bir proje, sosyal sorumluluk ya da ileri derecede ilgili olunan bir spor dalı olabilir. Tekrar tekrar etmekte fayda var: bunların hiçbiri bizim için bir seçim kriteri değil. Bizim görüşmeye çağıracağımız adaylarda dikkat ettiğimiz İngilizce hakimiyeti ve Fikri Mülkiyet Hakları alanına olan ilgileri ve kendilerini ilgi alanlarında net ifade etmeleri. Ek olarak akademik başarılarını değerlendiriliyor.
GUGUK.CO: Sizce bir avukatın sahip olması gereken en önemli özellik nedir?
Bir avukatın uzmanlık alanındaki bilgisinin ne kadar iyi olduğu ve avukatın hizmet verilen sektöre ne kadar hakim olduğu bizim için olmazsa olmaz. Ancak asıl ayırt edici kriterin iş hayatında sahip olunması gereken ortak özellikleri bulundurması olduğunu düşünüyorum. Avukat adayının müvekkilin işini ne kadar kavradığı, müvekkillerle kurduğu ilişki ve iletişim bir hayli mühim. Açıkçası networking de önemli bir unsur, bu kesinlikle bir pazarlama yöntemi değil. Müvekkilerle nasıl ilişki kurulur ve bu ilişki nasıl sürdürülür bir iletişim kurma becerisi aslında. Kişinin finanstan da anlamasını bekliyoruz çünkü neticede finans da bu işin bir parçası. Öte yandan iş sadece hukuki görüş sunmakla bitmiyor, avukatın ekibini yetiştirmesi gerekiyor, meslekte ilerlediğiniz sürece bu sorumluluğunuz artıyor. Bunların hepsi bir bütün ve biz de kendimizi bu konularda geliştirmeye çalışıyoruz.
GUGUK.CO: Stajyer adaylarının sektörü daha iyi tanıyabilmelerini sağlayacak blog tarzında bir öneriniz var mı?
IPKat, WIPO önerebileceğim bloglar arasında. EIPO’nun IP alanındaki davaları gösteren blogları da mevcut. Fikri Mülkiyet Hakları ile ilgili bilgilerini taze tutmak isteyenler inovasyon takibi ve markaların nereye gittiği yönündeki haberleri de odak alanına almalıdırlar.
GUGUK.CO: Stajyerleri büronuza entegre etmek ve staj deneyimlerini iyileştirmek hakkında yaptığınız çalışmalardan kısaca bahseder misiniz?
Hem avukatlar hem stajyerler için bir oryantasyon sürecemiz bulunmakta. Stajyer arkadaşlarımız işe ilk başladıklarında bir toplantı yapıyor ve ortakların da katılımı ile birlikte onlara şirketi tanıtıyoruz. Ayrıca deneyimli avukatlarımızdan kendilerine bir eş atıyoruz. Bunu yapmaktaki amacımız stajyerin iş hayatına entegrasyon sürecini kolaylaştırabilmek. Stajyerlerimize atadığımız avukatlarımızı genelde başka bölümlerden seçiyoruz ki stajyerimiz farklı departmanlarla da iletişim kurabilsin. Bu uygulamayı 2-3 senedir gerçekleştiriyoruz ve çok iyi sonuçlar aldığımızı gözlemledik. İkinci olarak, her bir stajyer arkadaşımız bir partnerimize bağlı olarak çalışıyor. Yani ortaklarımızın gözü her zaman stajyerlerin üzerinde oluyor, bu sayede aklına takılan soruları kolayca sorabiliyorlar , böylece yeterince iş verilip verilmediği ve kendilerini geliştirme seviyeleri verimli şekilde denetleniyor. Üçüncü olarak, her hafta 2 kez düzenli olarak işlerin konuşulduğu ve organizasyonun yapıldığı bir ekip toplantısı düzenliyoruz. Pandemi sebebiyle toplantılarımız Microsoft Teams üzerinden gerçekleştiriliyor, stajyerlerimiz de bu toplantılara katılıyorlar.
Bu imkanlarımızın dışında stajyerlerimizi düzenlediğimiz eğitimlere dahil ediyoruz. Sadece Fikri Mülkiyet Hakları alanında değil, kişisel gelişim gibi ekip arkadaşlarımıza faydası olacağını düşündüğümüz birçok alanda eğitimler veriliyor. Bunun sebebi ise uzun vadede stajyerlerimizle iş arkadaşı olacağımızı düşünmemiz ve onların da mümkün olduğu kadar kendilerini geliştirmelerini istememiz.
Stajyerlerin yaptıkları işleri daha da detaylandıracak olursam; ilk günden dosyalara dahil olup zamanla dilekçe yazmaya başlıyorlar, belirli konularda araştırmalar yapıyorlar ve süreç ilerledikçe müvekkiller ile de iletişime geçiyorlar.
GUGUK.CO: Gerek temel yetenekler gerekse Fikri Mülkiyet konusunda düzenlenen eğitimlere herkes erişebiliyor mu?
Biz eğitimlerimizi Linkedin üzerinden de paylaşıyoruz. Bu uygulama pandemi sürecinde gerçekleştirdiğimiz bir seri webinar ile başladı. Beşincisini yeni gerçekleştirdiğimiz bu seminerler iş hayatına atılırken faydalı olabileceğini düşündüğümüz mülakat, geri bildirim, üst- yönetime sunum, duruşma yetkinlikleri gibi çeşitli konuları kapsıyor. Ayrıca uzmanlık alanımız olan Fikri Mülkiyet Hakları konusunda da eğitimler düzenliyoruz. Bu eğitimlerin duyurusunu Linkedin üzerinden gerçekleştiriyoruz ve katılım kayıt bazında sağlanıyor. Eğitimlerimiz genelde hukuk fakültesi üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencileri ve hukuk stajyerlerine yönelik oluyor; fakat dileyen herkes herkes katılabilir.
GUGUK.CO: Mülakat esnasında yöneltilen kişisel sorulara nasıl cevap verileceği hukuk öğrencileri ve stajyer adaylarının kafasında büyük bir soru işareti oluşturmakta. Sizin “En büyük zayıflığınız nedir?” gibi kişisel sorulara nasıl bir cevap verilebileceğine dair görüşleriniz nelerdir?
Prensip olarak bu tür sorular sormayı tercih etmiyoruz. Bizim için mülakatta önem arz eden husus adayın güçlü yanlarını doğru ifade edebilmesi. Bu sebeple kişiyi tuzağa düşürmeyi amaçlayan soruların bizi hedefimize ulaştırmadığı gibi mülakata olan bakış açımız ile de uyumlu olmadığını düşünüyoruz. Bizim asıl olarak baktığımız kişinin belirttiği özelliklerin arkasında ne derece durduğu ve bunları destekleyebildiği. Bu bakımdan kişinin sahip olduğu farkındalık büyük önem taşıyor.